Луиза Исхакова: "сатып алу процедурасының контроль чаралары бөтен циклны үз эченә ала— планлаштырудан, бәяләрне нигезләүдән алып контрактны үтәүгә кадәр»
Дәүләт һәм муниципаль ихтыяҗлар өчен товарлар, эшләр, хезмәтләр сатып алу һәрвакыт коррупция куркынычы югары булган социаль мөнәсәбәтләр өлкәсе булып тора.
Яңа Чишмә районында муниципаль ихтыяҗлар өчен сатып алу өлкәсендә нинди Коррупциягә каршы механизмнар кулланыла, дип сөйләде район башкарма комитеты җитәкчесенең икътисад буенча беренче урынбасары Луиза Исхакова.
Луиза Камиловна, Зинһар, сатып алу процедурасының ничек узганын һәм әлеге процедураларда коррупция куркынычларының ничек кимегәнен сөйләгез.
- Сатып алулар өлкәсендә контракт системасы турындагы законнар оешманың сатып алу эшчәнлегендәге коррупция компонентын булдырмауга турыдан-туры юнәлдерелгән. Коррупцион хокук бозулар өчен җәза: штрафлар, мәҗбүри эшләр, билгеле бер вазифаларны биләү хокукыннан мәхрүм итү, ирегеннән мәхрүм итү (РФ ҖК).
Мәгълүмати ачыклык-коррупция куркынычларыннан саклануның билгеле бер дәрәҗәсен тәэмин итүче мөһим корал. Бу ничек була дәүләт заказчылары алдан үз ихтыяҗлары өчен сатып алу планнарын төзиләр һәм сатып алулар өлкәсендә бердәм мәгълүмат системасының (ЕИС) гомуми кулланышта булган сайтында булачак сатулар турында хәбәрләр бастыралар. Бу хәбәрдә сатып алыначак товар, эш яки хезмәт турында мәгълүмат бар. Анда контрактның (НМЦ) башлангыч (максималь) бәясе дә күрсәтелә. Бу клиент тәэмин итүчегә яки подрядчикка түләргә әзер булган иң зур сумма. Сатуда потенциаль тәэмин итүчеләр һәм подрядчылар катнаша. Моның өчен алар тиешле гаризалар бирәләр.
- Еш кына заказларны «махсус» тәэмин итүчеләр, подрядчылар өчен язалар дигән фикер бармы?
Документлар сатып алуда катнашучыларга карата формаль характердагы таләпләрнең төгәл исемлеге бар. Закон ирекле яки өстәмә таләпләр куюны тыя.
Бүген без электрон аукционнар кебек механизмны кулланабыз, алар бюджет акчаларын сарыф итүнең нәтиҗәлелеген генә түгел, ә технологик уңышны да тәэмин итә. Электрон аукцион эшмәкәрләрнең аноним катнашуын тәэмин итте. Димәк, сатып алуда катнашучылар бер-берсен белмиләр һәм сәүдә нәтиҗәсе турында килешә алмыйлар һәм контрактның бәясен килештерә алмыйлар, бу башлангыч бәяләрнең төшүенә уңай йогынты ясый һәм гомумән конкуренция үсешенә ярдәм итә.
2024 елның 3 аенда Яңа Чишмә районы муниципаль ихтыяҗлары өчен 31 млн.сумнан артык суммага 2 конкурс үткәрелде.
- Ә бу сатып алу процедураларын кем контрольдә тота?
- хакимиятнең теләсә нинди контроль-күзәтчелек органнары-Россия Федераль суд приставлары хезмәте, ТР Хисап палатасы, прокуратура, Тикшерү комитеты, Эчке эшләр министрлыгы һ.б. төрле иҗтимагый берләшмәләр тарафыннан контроль дә бар. Бүген контроль чаралар белән сатып алуның бөтен циклы колачланган — планлаштырудан, бәяләрне нигезләүдән алып контрактны үтәүгә кадәр.
- Сатып алу эшчәнлеге белән турыдан-туры шөгыльләнүче хезмәткәрләрне ничек контрольдә тоталар?
- Беренче чиратта, әлеге хезмәткәрләр ел саен үзләренең керемнәре, чыгымнары һәм мөлкәте турында гына түгел, ә ирле-хатынлы һәм балигъ булмаган балаларның керемнәре турында хисап бирәләр. Хезмәткәрнең туганнары һәм үзлекләре күрсәтелгән анкета мәгълүматлары тәэмин итүче белән мәнфәгатьләр конфликты ягыннан тикшерелә.
Сатучы белән контракт төзү турында карарны бер кеше түгел, ә комиссиянең һәр әгъзасының гамәлләрен регламентацияләү белән сатып алулар буенча бердәм комиссия кабул итә, Комиссия әгъзаларының вазыйфаи инструкцияләренә белгеч башкара ала торган сатып алулар, вәкаләтләр һәм функцияләр өлкәсендә теоретик һәм практик белемнәр таләпләре өлешендә, шулай ук вазыйфаи бурычларны үтәмәгән өчен җаваплылыкка кагылышлы өлештә үзгәрешләр кертелде.
Ел саен муниципаль заказчылар белгечләрен (контракт идарәчеләре һәм контракт хезмәте белгечләре), вәкаләтле орган белгечләрен һәм бердәм комиссия әгъзаларын сатып алу өлкәсендә квалификация күтәрү буенча укыту үткәрәбез.
Намуслы сөйләшүегез өчен рәхмәт.